Hapicultuur is een bijenconservatie-project met als doel om gezonde vitale honingbijen te herintroduceren in de natuur. Wij plaatsen de soort-specifieke behoeften en de natuurlijke gedragspatronen van de honingbijen (‘Apis mellifera’) in het middelpunt van onze bijenteelt en noemen dit apicentrische bijenteelt. Hierbij gaan we er van uit dat de bijen zelf goed weten wat ze doen: onze taak is te luisteren naar hen en de optimale voorwaarden te bieden voor hun welzijn.
Vernieuwing als doel
Het is even duidelijk als een bij op het puntje van je neus dat de bijen slachtoffer zijn van een storm van varroa-mijten, monocultuur, verminderde bio-diversiteit en gebruik van pesticiden, maar we kunnen niet beweren dat kunstmatige inseminatie en doorgedreven selectie er voor niets tussenzit. We hebben geprobeerd om van wolven poedeltjes te maken, en zijn daarin te ver gegaan. Ik heb ook nooit begrepen dat we uit routine bijna alle honing roven en vervangen door suiker. Het klopt toch niet dat we als imker aan de mensen zeggen dat honing beter is dan suiker, en dat we tegen de bijen zeggen dat suiker even goed is als honing…
Het is onze bedoeling om de tegenwoordig gangbare bijenteeltmethode uit de routine te halen waar ze nu in zit. Het is bijvoorbeeld een feit dat we al meer dan dertig jaar een varroaprobleem hebben (Varroa is een parasiet die leeft van het ‘bloed’ van de bijen, deze is bij onze Europese honingbijen terecht gekomen door te knoeien met kruisingen om de opbrengst te verhogen. Door Varroa te bestrijden zal er nooit een wederzijdse aanpassing gebeuren, maar de meeste moderne imkers houden hiermee geen rekening en proberen hun bijenvolken in leven te houden zonder rekening te houden met de gevolgen op lange termijn.)
Dit maakt volgens mij duidelijk dat het nuttig en nodig is om eens in een andere richting oplossingen te zoeken. Mijn visie en werkwijze is gebaseerd op wetenschappelijke onderzoeksresultaten én op de ervaringen van nu en vroeger. Daarbij worden een aantal overtuigingen los gelaten, in een poging om terug dichter bij het leven van bijen in de vrije natuur te komen. Dit niet vanuit een oordeel over de huidige methodes, want ik ken ze en begrijp hoe ze tot stand kwamen. Toch wil ik graag een oproep doen om met een open hart de nodige vernieuwing te verwelkomen.
Radicaal duurzaam
Hapicultuur kan dus geen oplossing bieden aan de werkelijke oorzaken van de ‘bijenproblemen’, dit is een maatschappelijk probleem, maar we kunnen wél de bijen hun vitaliteit en gezondheid teruggeven. We doen dit door natuurlijke selectie toe te laten. Door niet in te grijpen in de complexe gedragspatronen van de bijen bij hun voortplanting, selecteren we op diversiteit en niet op raszuiverheid. 150 jaar selectie op eigenschappen die voor de mens van belang zijn, (honingopbrengst, zachtaardigheid, weinig zwermen, …) heeft ervoor gezorgd dat de eigenschappen die de bijen nodig hebben voor hun overleving, op de achtergrond gekomen zijn. Door de natuurlijke selectie te ondersteunen komen deze eigenschappen terug.
Omdat we weinig ingrijpen in het leven van de bijen, hebben we geen bijenkasten nodig die een intensieve bijenteelt mogelijk maken. De meeste van onze volken verblijven in kasten met toplatten, niet met ramen. Hierdoor kunnen de bijen hun raten vastmaken aan de wanden van hun nestruimte, zoals ze doen in de vrije natuur. We geven de bijen heel wat vrijheid terug en respecteren de integriteit van hun nest, met als gevolg dat de warmte optimaal behouden blijft. We gebruiken duurzame natuurlijke materialen in een eenvoudige constructie. Bovenaan zit een extra isolatielaag. Deze kasten blijven permanent op dezelfde plaats en we houden ons zoveel mogelijk aan een natuurlijke spreiding.
Ons project is nog jong en in volle uitbreiding. We geven voordrachten en jaarcursussen over apicentrische bijenteelt en staan zoveel mogelijk mensen bij om bij-vriendelijk te imkeren. Natuurlijk houden we zelf ook bijen. Bezoek eens onze website, zie hoe je de bijen kan helpen en ons project kan steunen.
Hartelijk dank voor de liefdevolle aandacht, ook in naam van de bijen.
Laatste berichten van Luc Pintens (toon alles)
- Hapicultuur: Een bijenconservatie-project - 21 juni 2014
Hallo, ik ben een beginnend natuurlijk imker en heb een Perone Hive en een KTBH staan. Ik zoek imkers in België of Nederland die ook met deze kasten imkeren, vooral de Perone. Daar is heel weinig info over te vinden. Wel summier over de bouw en over het management, maar een imker met Perone ervaring ben ik nog niet op het spoor gekomen. Ik wil gewoon wat verhalen kunnen delen en misschien samen leren hoe je op een zo natuurlijk mogelijke manier de bijen kan ondersteunen wanneer ze het nodig zouden hebben.
Hoi Veronique,
Ik heb beide kasten staan maar mijn volkeren die erin zaten zijn deze winter gestorven. Ik ben dus ook nog zoekende….. Ik hoop op nog een zwerm of 2 deze maand en dan begin ik opnieuw. Toch vrees ik dat de KTBH niet de ideale kast is voor ons klimaat(warmtehuishouding).Ik wissel graag mijn ervaringen met je uit.
Van welke streek ben je?
Hoi, om één of andere reden heb ik jouw bericht eerder gemist. Ik hoop dat je zwermen gevonden hebt en dat je de TBH terug aan de praat hebt gekregen. Bij mij gaat het voorlopig prima. ‘s Middags vliegen ze uit wanneer de temperaturen rond de 12 graden zijn. Maar de winter is nog niet voorbij dus we mogen niet te snel victorie kraaien.
Ik woon in Veerle-Laakdal in de Kempen. Ik sta zeker open voor het uitwisselen van ervaringen!
Groetjes, Veronique