De zelfloze geest
Waarom legt ons niveau van bewustzijn vast hoe we collectief omgaan met klimaatverandering? En hoe kunnen we daar samenhangend en authentiek op reageren? Bernie Sheehan (B.S.) interviewt Mick Collins (M.C.), de auteur van ‘The Unselfish Spirit – Human Evolution in a Time of Global Crisis’ (De zelfloze geest – menselijke evolutie in een wereldwijde crisis).
Het boek van Mick Collins, ,’The Unselfish Spirit‘, legt uit waarom dat wat we doen ons bewustzijn vormt en verfijnt en ons een fundament en een stimulans geeft voor positief activisme. Maar het is meer dan dat. Het is een grondig interdisciplinair onderzoek naar de menselijke psyche en het formuleert diepe inzichten in het potentieel van de mens om crisistijden om te vormen tot persoonlijke groeiprocessen en sociale transformatie.
Verschenen in Permaculture Magazine – 26 augustus 2014, vertaling door Ivy Dillen
B.S.: Hoe was de respons op ‘The Unselfish Spirit’ tot nu toe?
M.C.: Echt heel positief. Er verschenen goede beoordelingen op Amazon, in gespecialiseerde tijdschriften en in andere vooraanstaande tijdschriften. Ik heb e-mails en brieven ontvangen van mensen die het lezen van het boek beschrijven als een stimulans om na te denken en als een zeer krachtige ontsluierende ervaring. Eén persoon zei dat ze geweend heeft toen ze las over het veertienjarige meisje met een hersentumor die haar roeping als neurofysioloog vond toen ze de dood in de ogen keek. Anderen werden diep getroffen door het verhaal van Broeder Ralph, de gewapende bandiet die monnik werd. Een groep jonge mensen zijn een blog gestart over de oefeningen aan het eind van elk hoofdstuk en nog iemand anders vertelt dat hij veel vaker droomt sinds hij het boek las.
B.S.: Op welke manier verschilt ‘The Unselfish Spirit’ van andere boeken over zelftransformatie?
M.C.: Een van de belangrijkste aspecten van het boek is dat het focust op ‘doen’. Een groot deel van de literatuur over zelftransformatie focust op ‘zijn’, wat ook goed is. We hebben dat nodig. Maar voor mij is doen belangrijker dan zijn. Het boek plaatst actie in zijn recht en geeft voorbeelden van het doel ervan. In hoofdstuk 2 behandel ik het idee van zelfcreatie – autopoiese – dat goed in lijn ligt met actie nemen. In plaats van een gevolg van het zijn, brengt actie het zijn teweeg – ik doe en daarom evolueer ik. De zelfhulpoefeningen vullen de diepzinnige ideeën en theorieën in het boek aan.
B.S.: Hoe is het boek ontstaan?
M.C.: Het is helemaal ontstaan vanuit het perspectief van bezigheidstherapie en mijn opleiding in procesgeoriënteerde psychologie. In vorige publicaties heb ik al een brug geslagen tussen menselijke actie en dieptepsychologie, waarbij ik het werk van belangrijke theoretici als Elizabeth Yerxa’s ‘De Homo occupacio’ heb gelinkt aan de dieptetheorieën van Jung. Ik heb dit in mijn doctoraat onderzocht en ‘The Unselfish Spirit’ is daaruit ontstaan. Het is een poging om de ideeën bij een groter publiek bekend te maken met casussen en eenvoudige, praktische oefeningen.
B.S.: In het boek beschrijft u vrij gedetailleerd uw eigen drang naar spiritualiteit in 1986. Welke impact heeft dat op u gehad?
M.C.: De ervaring heeft mijn leven en werk bijna dertig jaar lang mee bepaald. Ik raakte geïnteresseerd in spiritualiteit terwijl ik in de jaren zeventig door Europa en Azië reisde, tempels bezocht en over boeddhisme las. Ik heb ook ‘Narziss en Goldmund’ van Herman Hesse gelezen rond die tijd, wat een grote indruk bij me naliet. In het begin voldeed ik aan mijn spirituele drang met een opleiding in transpersoonlijk werk en met het schrijven van academische publicaties die nieuwe perspectieven openden die te maken hadden met menselijke actie. Deze ervaring maakte dat mijn beroepsinteresse voor geïntegreerde spiritualiteit tot een therapie uitgroeide. Ik heb vele jaren nodig gehad om het onder de knie te krijgen, om te begrijpen wat er gebeurd was. En het duurde nog langer voor ik er openlijk over kon praten. Ik was bang dat het zou gepathologiseerd of getrivialiseerd worden. Maar sindsdien is het een integraal deel van mijn roeping geworden.
B.S.: Het boek roept de mensheid op om de wereldwijde crisis die rondom ons uitbreekt te erkennen. Wat stelt u voor dat de mensen moeten doen?
M.C.: Dat is een goede vraag, maar ik wil liever geen specifieke actie voorschrijven. Tenslotte is het een boek over evolueren en evolutie kan niet voorgeschreven worden! Ik vertrouw erop dat de mensen doen wat voor hen bedoeld is, zonder dat ze anderen daardoor schade toebrengen. Evolutie vindt plaats omdat we actie ondernemen. Doe de oefeningen, zie wat er gebeurt. Vraag jezelf wat van betekenis is voor jou, probeer iets anders, volg je eigen talenten, hou van wat je doet. Het is niet iets dat snel kan gefikst worden. We kunnen alleen met onszelf beginnen. Het is een uitnodiging om een spirituele attitude te ontwikkelen om onze daden met het geestelijke te verbinden. Een breder begrip van het sacrale, de heilige vonk in onszelf te ontwikkelen. Dat stelt ons open voor de mysteries van het leven. In het boek beschrijf ik hoe ik op een dag een brood aansnijd en spontaan het gevoel ervaar dat de evolutie door mij vloeit. Elke daad die je met eerbied uitvoert, die je in een diep bezig-zijn verzet, zoals tuinieren of muziek maken, raakt het geestelijke en kan op zich een spirituele actie zijn.
B.S.: Welke boodschap wilt u de mensen met het boek meegeven?
M.C.: Ik voel een sterke emotie als je me die vraag stelt. Het boek gaat dan ook over het vinden van een authentieke representatie van wie we zijn en over het gevoel van mens-zijn en thuishoren, wat inderdaad emotioneel is. Deze interconnectiviteit geeft ons een intieme verbondenheid met het leven. Het maakt de relatie transparanter en zichtbaar in wat we doen. Wij moeten samen voorbereid zijn op een crisis in de heel nabije toekomst. Als we er ons eenmaal van bewust worden wat we onze planeet aangedaan hebben, zullen er hoge niveaus van droefenis en van ontzetting volgen. We moeten onze grieven in de hand houden. Het zal niet gemakkelijk zijn, maar het zou mooi zijn als we de angst, de paniek, het niet-weten konden verdragen. Het maakt allemaal deel uit van de reis, de duistere nacht van de ziel. Ons individuele ontwaken en ons collectieve ontwaken zijn uitwisselbaar in deze wereldwijde crisis. In het boek heb ik ook het verhaal van Etty Hillesum verteld, die tijdens de tweede wereldoorlog naar een concentratiekamp gedeporteerd werd. Haar inspirerende verhaal illustreert dat niet de ervaring zelf belangrijk is, maar wat we met die ervaring doen. Het boek daagt uit om vragen te stellen, om iets anders te doen voor onszelf, voor anderen en voor toekomstige generaties. De conclusie van het boek is: we doen, dus evolueren we. Dat kunnen we niet alleen.
B.S.: Wat is uw volgende project?
M.C.: Ik ben al aan een nieuw boek aan het werken dat dieper ingaat op het onvoorstelbare potentieel van actie. Wij zijn met zijn allen voortdurend aan het ‘morphen’: evolutie overkomt ons elk moment van ons bestaan. De hamvraag is: wat doen we ermee?
(Bernie Sheehan is een copywriter en yoga- en meditatielerares uit Norwich, Engeland.)
Ivy Dillen
Laatste berichten van Ivy Dillen (toon alles)
- Recensie: Permaculture – Principles and Pathways Beyond Sustainability (Deel II) - 16 april 2015
- Recensie: Permaculture – Principles and Pathways Beyond Sustainability - 9 april 2015
- Meersoortige Begrazing: Een inleiding (Deel 2) - 19 maart 2015